12_011 ద్విభాషితాలు – అమృతవర్షం
ప్రపంచంలోని అన్ని అందాలు మనిషి ఆనందం కోసమే దేవుడు సృష్టించాడు అనేది సత్యం. సౌందర్యాస్వాదనలేని జీవితంకన్నా పేదరికం లేదనేది నా స్వానుభవంలో తెలుసుకున్నాను. ఆ భావనలో వచ్చి పుట్టినదే ఈ అమృత వర్షం అనే కవిత.
Verse
12_011 అవధానం
అవధాన ప్రక్రియ అనేది ఒక విశేషమైన, విలక్షణమైన సాహితీ ప్రక్రియ. బహుశా ఈ ప్రక్రియ సంస్కృత భాషలో తప్ప మరే ఇతర భాషల్లోనూ లేదని చెప్పుకోవచ్చు. ఈ అవధాన ప్రక్రియలో విరివిగా చేసేది ‘ అష్టావధానం ’. ఈ అష్టావధానంలో కవికి ప్రధానంగా ఉండవల్సినది ‘ ధారణా శక్తి ’, సర్వంకషమైన పాండిత్యము, స్పురణ, లోకజ్ఞత. ఉపజ్ఞత, పాండిత్యము కలిగిన అవధాని యొక్క అవధానం మనోరంజకంగా ఉంటుంది.
12_011 కృష్ణం వందే జగద్గురుం
అత్యంత సుందరాకారుడు రూపలావణ్యము, గానమాధుర్యము వ్రేపల్లెవాసులను మంత్రముగ్ధులను చేశాయి. ఆ బాలుడెవరో – ఆ తత్వమేమిటో వారికి ప్రశ్నార్ధకముగా నిలిచిపోయింది. ఆయన ఆ బాలుని క్షణము విడువ లేకపోయేవారు. ప్రాణసమానంగా చూసుకునేవారు. కృష్ణుని మురళీనాదం విని గోప స్త్రీలు అన్నీ మరచి కృష్ణుని వెంట పరుగెత్తేవారు. ప్రేమ, భక్తి ముడివడి వారికొక దివ్యానుభూతిని కలిగించేది.
12_011 స్త్రోత్రమాలిక – శుక్లాంభరధరం …
ఏ పని ప్రారంభించాలన్నా మనకి ముందుగా గుర్తుకు వచ్చేది విఘ్ననాయకుడైన గణపతి. తలపెట్టిన పని నిర్విఘ్నంగా సాగాలని ముందుగా ఆ గణపతి ని పూజించి అసలు పని ప్రారంభిస్తాము. గణపతి అనగానే మనకి గుర్తుకు వచ్చే ధ్యాన శ్లోకం “ శుక్లాంభరధరం విష్ణుం…. ”.
12_010 ద్విభాషితాలు – ఆత్మ నివేదన
పక్షులకు ఎగరడమే స్వేచ్ఛ.. ప్రాణం! వాటి హక్కు… తూటా దెబ్బలకు బలిఅయిన సందర్భాలలో… మనసు ద్రవించినప్పుడు ఆవిర్భవించిన కవిత… ఈ “ఆత్మ నివేదన”
12_010 సంగీతం – సర్వేశ్వరుని చేర్చే సాధనం
అనాదిగా భారతదేశం అనేక భాషలకి, వివిధ మతాలకి నిలయం. ఆయా మతాల్లో, భాషల్లో ఎందరెందరో వాగ్గేయకారులు తమ తమ సంగీతాన్ని పరిపుష్టి కావించి, నాదంతో పరమాత్మను చేరగలిగే బాటను అద్భుతంగా మలచి, మనకందించి తాము సర్వేశ్వరుని సాన్నిధ్యాన్ని అందుకున్నారు. ఈ మతాలన్నీ కూడా వేద ప్రతిపాదితమైన సనాతన ధర్మపు మూలసూత్రాల ఆధారంగానే రూపు దిద్దుకున్నాయి. జీవనది లాంటి భారతీయ ఆథ్యాత్మికత కాల పరీక్షకు నిలచి మనుగడ సాగిస్తూనే ఉంది.
తమ రచనల ద్వారా జన బాహుళ్యంలో ఆస్తిక భావన పెంపొందించిన మహానుభావులను, వారి రచనలను గురించి…..
12_009 ద్విభాషితాలు – వెన్నెలబండి
వెన్నెల రాత్రి…రైలు బండి సాధారణ బోగీలో..కిటికీ ప్రక్కన మెలకువగా కూర్చుని.. ప్రయాణించడం ఓ గొప్ప అనుభూతి. ఆ అనుభవం లోంచి పుట్టిన కవితకు దృశ్య శ్రవణ రూపం… ఈ “వెన్నెల బండి”
12_009 అమెరికా అమ్మాయితో ముఖాముఖీ 01
శాస్త్రీయ నృత్య కళారీతులకు అనుగుణంగా చిదంబరం లోని శ్రీ నటరాజస్వామి వారి దేవాలయ ప్రాంగణం లో నాట్య గురువు శ్రీ వెంపటి చిన సత్యం గారి కొరియోగ్రఫీ లో చిత్రీకరణ జరిగిన నా నాట్య ప్రదర్శన కు ఆధారమైన పాట డాక్టర్ శ్రీ సి. నారాయణరెడ్డి గారి రచన ” ఆనంద తాండవమాడే…శివుడు అనంతలయుడు ..”. ఈ పాట, తదనుగుణంగా శాస్త్రీయ నృత్యం నా పాత్ర కు జీవం పోసాయి అని ఘంటాపధం గా చెప్పవచ్చును.
12_009 రామాయణాల ఇంద్రధనస్సు
అతడా గ్రంథ శ్లోకములందు మరి నాలుగు కావ్యములు గర్చితములగునట్లు కూర్చెను. అయోధ్యకాండ నుండి యుద్ధకాండము వరకును గల శ్లోకముల ప్రధమాక్షరములన్నియు కలిపి చదివినచో “ గౌరీ వివాహ”మను కావ్యమును – ద్వితీయ పాదములందలి ప్రధమాక్షరములన్నియు కలిపినచో “ శ్రీరంగాది క్షేత్రమహాత్మ్యము ” – తృతీయ పాదాద్యక్షరములన్నియు కలిపినచో “ భగవదవతార చరిత్ర ” కావ్యమును – చతుర్థ పాదమునందలి అక్షరములన్నియు కలిపినచో “ ద్రౌపదీ కల్యాణం ” కావ్యమును ఏర్పడును. బాలకాండమునందలి శ్లోకముల ప్రధమాక్షరములన్నియు కూర్చినచో “ రామకవచ ”మేర్పడును. ఇది చతుస్సర్గ కావ్యమన ప్రశంసించబడినది.
12_009 శ్రీరామ రామేతి
శ్రీ విష్ణు సహస్రనామ పారాయణతో సంబంధం గలిగిన శ్లోకం ‘ శ్రీ రామ రామేతి…. ’. ఆ సంబంధం ఏమిటి ? అసలు సహస్ర నామ ప్రాశస్త్యం ఏమిటి ? ఎందుకు చదవాలి ? దానికి ఈ శ్లోకము ఎలా ప్రత్యామ్నాయము అవుతుంది ?… ఈ విశేషాలు…..